Niewiele można powiedzieć o najdawniejszych dziejach Ormian. Nie ma żadnych przekonujących informacji o tym skąd przybyli na obszary, które zajmowali w starożytności, średniowieczu i czasach obecnych. Istnieją poszlaki wskazujące na związek Ormian z Frygijczykami (mieszkańcami Azji Mniejszej w okresie klasycznym). Język frygijski i ormiański ponoć wykazują pokrewieństwo. Także kroniki Herodota wspominają o wzajemnych korzeniach frygijsko-ormiańskich.

Z drugiej strony wszystko ulega komplikacji, gdyż Ormianie nazywają swoją ojczyznę Hay. Wśród kilku możliwych etymologii tego słowa, najbardziej prawdopodobna wydaje się ta przyjmująca, że Hay to prastara nazwa obszaru obejmującego dzisiejszą Armenię oraz północno-wschodnią Turcję. Mowa jest o niej kilkakrotnie w archiwach hetyckich z Hattusas.

W okresie kiedy rozpoczynały się badania nad językami indoeuropejskimi język ormiański zaliczany był do grupy indoirańskiej z uwagi na liczne słowa pochodzenia irańskiego. Jednak w późniejszym okresie udowodniono, że są to tylko zapożyczenia. Duże trudności sprawia także domniemane pokrewieństwo z językiem frygijskim. Jednak kruchość tego twierdzenia wynika z bardzo ubogiego materiału pozostawionego przez język frygijski (wymarły, używany w starożytności w Azji Mniejszej). Wszystko utrudnia dodatkowo relacja pozostawiona przez antycznego kronikarza Herodota, który doszukał się pokrewieństwa między Ormianami a Frygami. Nie wiadomo skąd kronikarz miał takie informacje. W każdym razie nie wydają się one przekonujące. Innym wyjściem jest próba powiązania języka ormiańskiego z hetyckim, lecz też nie jest owocna. Dziś przyjmuje się, że bez względu na pokrewieństwo z innymi indoeuropejskimi językami język ormiański stanowi odrębną gałąź. Nowsze badania wykazują, że najwięcej związków z ormiańskim ma język grecki, następnie języki irański i języki słowiańskie. Może to świadczyć o wzajemnych kontaktach Ormian lub ich przodków z ludami mówiącymi wspomnianymi językami.

W języku ormiańskim jest też wiele słów pochodzenia nieindoeuropejskiego. Słowa pochodzące z języka uratyjskiego i prawdopodobnie pokrewnego mu huryckiego są wynikiem wzajemnych kontaktów i późniejszego zasiedlania przez Ormian terenów Państwa Uratyjskiego i Państwa Mitanni. Słowa pochodzenia kaukaskiego i tureckiego też są efektem wielowiekowego sąsiedztwa. W klasyfikacji na języki kentum i satem - język ormiański należy do tej drugiej razem ze słowiańskimi, bałtyckimi, indoirańskimi. Należy przyjąć, że kształtowanie się języka ormiańskiego zależało w dużym stopniu od wpływów zewnętrznych.

Najstarsze ormiańskie zabytki piśmiennicze pochodzą z V w. n.e. i pisane są tzw. gabarem czyli ormiańskim językiem klasycznym. Zapisy prowadzono używając pisma opracowanego przez pewnego ormiańskiego zakonnika, pisma wzorowanego na alfabecie greckim.

W okresie późniejszym Ormianie zdominowali południowe obszary dzisiejszej Turcji, północną Syrię. Dzięki tak szerokim wpływom ormiańskim, język podzielił się na lokalne dlialekty.

Dzisiejszy ormiański dzieli się na kilka dialektów (z ogólnym podziałem na zachodnie - używane w głównie w Turcji i Libanie; i na wschodnie - używane w Armenii). Istnieją też dwa języki literackie (dla dialektów wschodnich i zachodnich), jednak w ostatnim czasie można zauważyć tendencję do cofania się rozbieżności.

Obecnie językiem ormiańskim posługuje się ok. 5 mln osób, w tym 3 mln w Armenii. Język ormiański jest językiem urzędowym - jak nie trudno się domyślić - w Armenii.